The “Satra” Institution of Guru Harideva-83(হৰিদেৱ গুৰুজনাৰ সত্ৰানুষ্ঠান-৮৩)

 

Bhagavata compares the desires of mind with fire. If we go on adding fuel into the fire, the fire goes on burning the fuel. Fire never becomes satisfied and stops burning fuel. Likewise, desires of mind goes on increasing as long as we go on satisfying it by fulfilling its demands. Desires continue to come one after another and the mind under influence of desires can never be satisfied. Bhagavata tells that if a human being does  not control his desires then the material wealth available in the the whole world also can not satisfy him. Now, attainment of self realization is the ultimate aim of all kinds of spiritual practice. Guru Harideva tells that it is not possible to know Krishna or the Ultimate Truth without attainment of self realization. On the other hand, Bhagavata and other Vedic scriptures tell that unless one becomes completely free from desires he can not attain self realization. If we simplify  the things we  find that without control of desires no human being can attain self realization and subsequent liberation .But by theoretical knowledge of these things gained from scriptures and learned persons nobody can attain self realization. For this purpose it is also essential to learn the practical application of the scriptural knowledge . Because of this fact Guru Harideva established  Satra Institutions with provision of imparting both of the theoretical and practical  spiritual education to common people. Again, the understanding capacity of common people in the field of spirituality is immature like that of a child. When we go to teach a child practically, we are to start teaching from the practice of identification of the alphabets. Then gradually the child learns complicated  subjects of higher and higher knowledge and finally becomes a great scholar. In the spiritual field also a common man can not be instructed to give up all desires of his mind with immediate effect. Bhagavata suggests that a person with full of desires in mind should worship God for fulfillment of his desires. This is because any kind of attachment with God is beneficial for a human being. If a human being comes to God with a prayer for fulfillment of material desires then that is also considered as an attachment with God . Bhagavta tells that by this way  a human being ultimately fixes his mind upon God. If we sow one seed of paddy the  seed gets multiplied in numbers and we get many numbers of paddy from one paddy seed  . But if the paddy seed is fried on fire before sowing it then it can not germinate and multiply . Citing this analogy Bhagavata tells that when a human being fixes his mind upon God for fulfillment of desires then the condition of his desires become like that of  fried seed and the multiplying trend of desires comes to an end . (to be continued)   

ভাগৱতত মনৰ কামনা-বাসনাক অগ্নিৰ সৈতে তুলনা কৰা হৈছে । ইন্ধন যোগান ধৰি থাকিলে অগ্নি কেতিয়াও নিৰ্বাপিত নহয় বৰং বাঢ়িহে থাকে । একেদৰে মনৰ কামনা বাসনা পূৰণ কৰি থাকিলে ইয়াৰ দাবীও বাঢ়ি থাকে আৰু কামনাৰ কেতিয়াও  অন্ত নপৰে। ভাগৱতত কোৱা হৈছে যে যি মানুহে মনৰ কামনা বাসনা নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব নোৱাৰে জগতৰ সমস্ত বিষয় বস্তু পোৱাৰ পিছতো তেওঁৰ মনৰ কামনা পূৰ্ণ নহয় ।  এতিয়া কথা হৈছে  আত্মজ্ঞান লাভ কৰাৰ প্ৰচেষ্টা সকলো প্ৰকাৰৰ পাৰমাৰ্থিক সাধনাৰ মূল লক্ষ্য। আত্মজ্ঞান লাভ নকৰিলে কৃষ্ণ লাভ বা ঈশ্বৰ দৰ্শন নহয়  অৰ্থাৎ মানৱ জীৱনৰ চৰম লক্ষ্যত উপনীত হ’ব নোৱাৰি বুলি হৰিদেৱ গুৰুজনাইও কৈছে ।আনহাতে মনৰ কামনা বাসনাৰ পৰা সম্পূৰ্ণৰূপে মুক্ত হ’ব নোৱাৰিলে আত্মজ্ঞান লাভ কৰা সম্ভৱ নহয় বুলি ভাগৱতকে ধৰি অন্যান্য সকলো বৈদিক শাস্ত্ৰতে কোৱা হৈছে। কথাখিনি সহজ ভাৱে বিচাৰ কৰিলে আমি পাওঁ যে মনক কামনামুক্ত নকৰাকৈ আত্মজ্ঞান লাভ বা মুক্তি লাভ কৰা সম্ভৱ নহয় ।কিন্তু শাস্ত্ৰ পঢ়ি বা জ্ঞানী লোকৰ মুখত শুনি এই কথাবিলাক জানিলেই মানুহে আত্মজ্ঞান লাভ কৰিব নোৱাৰে। তেনে উপায়েৰে মানুহে বহুত কথাই জানিব পাৰে যদিও সেই জ্ঞান ব্যৱহাৰিক ৰূপত প্ৰয়োগ কৰিব নোৱাৰিলে জ্ঞান একো কামত নাহে । জ্ঞান অৰ্জনৰ লগতে সেই জ্ঞানৰ ব্যৱহাৰিক প্ৰয়োগ কৰাৰ বাবে শিক্ষা গ্ৰহণ কৰিলেহে জ্ঞান মানুহৰ উপকাৰত আহে । সেই কাৰণে হৰিদেৱ গুৰুজনাই সাধাৰণ মানুহক জ্ঞান প্ৰদান কৰাৰ লগতে তাৰ ব্যৱহাৰিক প্ৰয়োগ কৰাৰ শিক্ষাও প্ৰদান কৰাৰ উপযোগী হিচাপে সত্ৰানুষ্ঠান স্থাপন কৰিছিল । পাৰমাৰ্থিক বিষয়ত সাধাৰণ লোকৰ ধ্যান ধাৰণা শিশুৰ দৰে অপৰিপক্ক । দৈনন্দিন জীৱনত আমি দেখো যে এটি শিশুক শিক্ষা দিয়াৰ বাবে আখৰ চিনাৰ পৰা পাঠদান আৰম্ভ কৰা হয় । তাৰ পিছত ক্ৰমান্বয়ে উচ্চৰ পৰা উচ্চতৰ স্তৰৰ শিক্ষা গ্ৰহণ কৰি এসময়ত সেই শিশু গুণী-জ্ঞানী পণ্ডিত ব্যক্তিত পৰিণত হয় ।একেদৰে সাধাৰণ লোককো একেকোবে মনৰ সমস্ত কামনা বাসনা ত্যাগ কৰাৰ পৰামৰ্শ দিব নোৱাৰি।এই সকল লোকক সৰল পথ প্ৰদৰ্শন কৰি ভাগৱতত কোৱা হৈছে যে তেনে লোকে মনৰ কামনা পূৰণৰ অৰ্থে ঈশ্বৰক উপাসনা কৰা উচিত । লগতে কোৱা  হৈছে যে ঈশ্বৰৰ সৈতে যিকোনো প্ৰকাৰৰ সংযোগ মানুহৰ বাবে মঙ্গলদায়ক । কামনা পূৰণৰ বাবে প্ৰাৰ্থনা কৰিবলৈ বিচাৰিলেও মানুহ ঈশ্বৰৰ ওচৰ চাপিব লাগে আৰু এনেদৰে ঈশ্বৰৰ ওপৰত বিশ্বাস স্থাপন কৰে। ধানৰ বীজ এটা সিঁচি দিলে সেই ধানৰ পৰা গছ হয় আৰু ধানৰ সংখ্যা বৃদ্ধি হয় । সিঁচি দিয়া এটা ধানৰ পৰা আমি বহুকেইটা ধান পাওঁ । কিন্তু সিঁচাৰ আগতে যদি ধানটো জুইত ভাজি লোৱা হয় তেন্তে ধান নগজে আৰু ইয়াৰ সংখ্যা বৃদ্ধি নহয় । এই উপমাৰ উল্লেখ কৰি ভাগৱতত কোৱা হৈছে যে  কামনা পূৰণৰ অৰ্থে ঈশ্বৰৰ ওপৰত বিশ্বাস স্থাপন কৰিলে কামনাৰ অৱস্থাও ভাজি পেলোৱা ধানৰ বীজৰ দৰে হয় আৰু আগলৈ বৈষয়িক কামনা ক্ৰমান্বয়ে বাঢ়ি যোৱাৰ প্ৰক্ৰিয়া বন্ধ হয় । (আগলৈ )