Religious Teachings of the “Satra” Institution of Guru Harideva-115 (হৰিদেৱ গুৰুজনাৰ সত্ৰানুষ্ঠানৰ ধৰ্মীয় শিক্ষা-১১৫)

 

The difference between the body and the embodied soul has been discussed in some of the preceding posts. To make the subject clear Bhagavata compares the embodied soul and the body with fire and wood respectively. Fire and wood  are two separate items. But the fire can enter into the wood and burn it. Burning of wood is not possible unless it comes into contact with fire. Similarly, the soul and the body are two separate entities . But the soul  enters into the body and makes it active. Also, the body is inert  as like as a piece of wood unless it comes into contact with the soul. Again,  feelings of heat, cold, hunger, thirst, happiness, sorrow, ego , simplicity etc. are day to day experiences of our life. Bhagavata tells that all those experiences are related to the body and the embodied soul has no relation with them. If we think for a while we find that the soul is present in each body as its consciousness. Due to presence of consciousness, the body remains active and we become able to feel the experiences of life.  So, when it is told that those experiences of life pertain to the body only and the embodied soul is not at all related to them, then it becomes difficult for the common people like us to understand the point. Now, to make it clear the scriptures tell that fire has no shape and an axe made of iron possesses no heat and light. But when the iron axe is kept in contact with fire then it becomes red hot and the fire takes the shape of axe. This happens because of the close and long association of  axe with fire. In a similar way due to long and close association of  soul with body,  we wrongly feel  the characteristics of the body as characteristics  of the embodied soul. To make the point more clear Bhagavata   explains it  as follows. We see the image of moon in water. When the water is disturbed the image in water moves . But the moon in the sky has  no relation with such  movement of its  image. Similarly the happiness and sorrow etc. felt by the consciousness of the body are various different situations of the body. These are not situations pertaining to the soul, that is, the embodied soul has no relation with them. Guru Harideva tells that when one realizes  that he is  the soul and not the body,  that is, when one attains self-realization, then he  can clearly understand this point and after that  he never feels  happiness  and sorrow in accordance with various different situations faced by the body.( to be continued)

ইয়াৰ আগৰ কেইটামান লিখনিত শৰীৰ আৰু আত্মাৰ পাৰ্থক্যৰ বিষয়ে কিছু কথা কোৱা হৈছে । এই পাৰ্থক্য সহজভাৱে বুজাবলৈ  ভাগৱতত কোৱা হৈছে আত্মা অগ্নিসদৃশ আৰু শৰীৰ কাঠৰ নিচিনা । অগ্নি আৰু কাঠ দুটা  পৃথক বস্তু  যদিও অগ্নি কাঠৰ ভিতৰত প্ৰৱেশ কৰি কাঠ পুৰিব পাৰে  আৰু অগ্নিৰ সৈতে সংযোগ সাধন নহলে কাঠ পুৰিব নোৱাৰে। একেদৰে আত্মা আৰু শৰীৰ দুটা পৃথক তত্ব । কিন্তু আত্মা শৰীৰত প্ৰৱেশ কৰি শৰীৰ কাৰ্যক্ষম  কৰে আৰু আত্মাৰ  সৈতে সংযোগ সাধন  নহ’লে শৰীৰ কাঠৰ দৰে জড়পদাৰ্থ মাত্ৰ । আনহাতে  জাৰ-জহ , ভোক-পিয়াহ,  হৰ্ষ-বিষাদ , সুখ-দুখ , শোক-মোহ , অহংকাৰ, সৰলতা ইত্যাদি আমাৰ জীৱনৰ নিত্য-নৈমিত্তিক অভিজ্ঞতা ।ভাগৱতত  কোৱা হৈছে যে  এইবিলাক শৰীৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বিষয় । এইবিলাকৰ সৈতে আত্মাৰ কোনো সম্পৰ্ক নাই । কিন্তু অলপ ভাৱি চালে দেখা যায় যে আত্মাই  চৈতন্যৰ ৰূপত সমস্ত শৰীৰকে কাৰ্যক্ষম কৰি ৰাখে আৰু শৰীৰৰ চৈতন্যৰ দ্বাৰাই আমি জীৱনৰ অভিজ্ঞতাসমুহ অনুভৱ কৰিব পাৰো । তেনে অৱস্থাত আত্মা   বা চৈতন্যৰ সৈতে ইবিলাকৰ  একো সম্পৰ্ক নাই বুলি ক’লে কথাখিনি আমাৰ দৰে সাধাৰণ জ্ঞানবুদ্ধিৰ লোকৰ বাবে বুজাত খেলিমেলি হয় । শাস্ত্ৰত এই কথা বুজাই দি কোৱা  হৈছে যে জুইৰ কোনো আকাৰ নাথাকে আৰু লোৰে নিৰ্মিত কুঠাৰ এখনত জুইৰ উত্তাপ, পোহৰ আদি গুণ-ধৰ্ম নাথাকে। কিন্তু বহুসময় ধৰি কুঠাৰখন জুইত সুমুৱাই থলে জুইৰ আকৃতি কুঠাৰৰ দৰে হয় আৰু কুঠাৰখন জুইৰ দৰে ৰঙা আৰু গৰম হয়।জুইৰ সৈতে কুঠাৰৰ অতি নিকট সান্নিধ্যৰ ফলত এনে হয় । একেদৰে আত্মা আৰু শৰীৰৰ সান্নিধ্য অতি নিকট হোৱা হেতুকে শৰীৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বিষয়-বস্তুকে আত্মাৰ লগত সম্পৰ্কিত বিষয়-বস্তু বুলি আমি ভুল কৰো । ভাগৱতত কথাখিনি আৰু পৰিষ্কাৰ কৰি কোৱা হৈছে যে পানীত চন্দ্ৰৰ প্ৰতিবিম্ব দেখা যায় । পানী লৰচৰ হ’লে পানীত  থকা চন্দ্ৰৰ প্ৰতিবিম্বও লৰচৰ হয় । কিন্তু ইয়াৰ  সৈতে  আকাশৰ চন্দ্ৰৰ কোনো সম্পৰ্ক নাথাকে।  একেদৰে শৰীৰস্থ চৈতন্য বা আত্মাই অনুভৱ কৰা সুখ , দুখ ইত্যাদি শৰীৰৰ বিভিন্ন অৱস্থাৰ অনুভৱ। এইবিলাক আত্মাৰ অৱস্থা নহয় বা ইবিলাকৰ সৈতে আত্মাৰ কোনো সম্পৰ্ক নাই । হৰিদেৱ গুৰুজনাই কৈছে নিজকে শৰীৰ বুলি নাভাৱি আত্মা বুলি ভাৱিব পাৰিলে অৰ্থাৎ আত্মজ্ঞান লাভ কৰাৰ পিছত মানুহে এই কথা অনুভৱ কৰিব পাৰে আৰু তেনে অৱস্থাত শৰীৰৰ সুখ-দুখত সুখী অথবা দুখী নোহোৱাকৈ থাকিব পাৰে।‌( আগলৈ)