In the Vedas, Upanishadas, Gita, Bhagavata and other Vedic scripture there is an analogy of two birds available in a single tree. They are perpetually related and inseparable from each other. The tree mentioned here may be our body or it may mean the entire creation. God and Jiva or living being both exist together in an individual body as well as in the entire creation imagined as a single body. In the analogy Jiva and Ishvara are compared to birds. It is told that one of the birds eats fruits of the tree where it lives and the other bird does not eat anything. It simply accompanies the first bird as unconcerned and unconnected witness . That is, one bird goes on enjoying the happiness and sorrow related to the body and the things connected with the body. The other bird goes on enjoying the bliss of the world as an unconcerned witness. Scriptures tell that the bird that enjoys happiness and sorrow generated by the things and happenings of the world represents Jiva or consciousness connected with body-mind complex. The unattached bird represents God and he remains always seated in our heart as well as in all other living and nonliving beings of the creation as all-pervading consciousness. In some of the scriptures these two phases of consciousness are mentioned as Nara-Narayana, Soul-Super Soul, Individual Consciousness-Omnipresent Consciousness and like that. In this context Guru Harideva tells that the fruit eating bird or human being after coming to the shelter or Sharana of the unattached bird or God can realize that it is possible to enjoy bliss without possessing anything of this world. It is possible to enjoy the beauty and fragrance of flowers without plucking them. Without using any gold ornament one can enjoy the glittering of Gold. Thus, one can enjoy pleasure from everything of this world without becoming owner of anything of them. The things are there in this world and that should be the cause of pleasure for us in a simple manner . For example, sun is there in the sky and that brings pleasure for us. Existence of the sun is sufficient to make us happy. The sun need not do anything more to make us happy. Guru Harideva suggests that while coming into contact of the things of the world by sight, touch etc. our mind should be free from any kind of attraction or distraction towards them. Under such condition the existence of the things itself becomes cause of our happiness ; acceptance or rejection of the things do not carry any meaning; also ,the things of the world and the relationship we maintain with them cannot bring sorrow to us. (to be continued)
বেদ ,উপনিষদ ,গীতা, ভাগৱত আদি বৈদিক শাস্ত্ৰত একেডাল বৃক্ষত থকা দুটা পক্ষীৰ উপমা দিয়া হৈছে ।কোৱা হৈছে যে দুয়োটা পক্ষীৰ মাজৰ সম্পৰ্ক অবিচ্ছেদ্য আৰু চিৰস্থায়ী । দুয়োটা পক্ষী যি বৃক্ষত একেলগে বাস কৰে বুলি কোৱা হৈছে সেই বৃক্ষৰ অৰ্থ আমাৰ শৰীৰো হ’ব পাৰে অথবা ব্ৰহ্মাণ্ড শৰীৰ ৰূপে কল্পিত সমগ্ৰ সৃষ্টিও হ’ব পাৰে। ঈশ্বৰ আৰু জীৱ উভয়ে একেলগে সৃষ্টিটো আছে আৰু আমাৰ এই মানৱ শৰীৰটো আছে । উপমাটোত ঈশ্বৰ আৰু জীৱক পক্ষীৰ সৈতে তুলনা কৰা হৈছে । লগতে কোৱা হৈছে ইয়াৰে এটা পক্ষীয়ে নিজে বাস কৰা বৃক্ষৰ ফল ভোগ কৰে আৰু আনটোৱে বৃক্ষৰ ফল সম্পৰ্কত সম্পূৰ্ণ উদাসীন সাক্ষীমাত্ৰ হৈ থাকে। অৰ্থাৎ এটা পক্ষীয়ে নিজৰ শৰীৰ আৰু শৰীৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত জগতৰ বস্তু সমুহ ভোগ কৰি অবিৰাম সুখ বা দুখ ভোগ কৰি থাকে আৰু আনটোৱে সম্পূৰ্ণ উদাসীন দৰ্শক হিচাপে জগতত বিৰাজমান আনন্দ উপভোগ কৰে । শাস্ত্ৰত কোৱা হৈছে যে সংসাৰৰ বস্তু আৰু ঘটনাৰ সৈতে লিপ্ত হৈ সুখ-দুখ ভোগ কৰা পক্ষী হৈছে জীৱ বা শৰীৰ আৰু মনৰ সংযুক্ত অৱস্থাৰ সৈতে সংশ্লিষ্ট হৈ থকা চৈতন্য । নিৰ্লিপ্ত হৈ চাই থকা পক্ষী হৈছে ঈশ্বৰ অৰ্থাৎ আমাৰ হৃদয়কে ধৰি সমগ্ৰ জগতৰ স্থাৱৰ-জঙ্গম প্ৰত্যেক বস্তুতে সাক্ষীৰূপে সদা বিৰাজমান হৈ থকা চৈতন্য বা সৰ্বব্যাপ্ত চৈতন্য। কিছুমান শাস্ত্ৰত চৈতন্যৰ এই দুটা অৱস্থাক নৰ-নাৰায়ণ, জীৱাত্মা-পৰমাত্মা, জীৱচৈতন্য-পৰম চৈতন্য ইত্যাদি ৰূপেও বৰ্ণনা কৰা হৈছে। এই প্ৰসঙ্গত হৰিদেৱ গুৰুজনাই কৈছে যে ফলভোক্তা পক্ষী বা মানুহে যেতিয়া নিজৰ শৰীৰৰূপ বৃক্ষত একেলগে বিৰাজমান নিৰ্লিপ্ত পক্ষী বা ঈশ্বৰৰ শৰণ গ্ৰহণ কৰে তেতিয়া বুজিব পাৰে যে জগতৰ একো বস্তুৰ মালিকানা নিবিচৰাকৈও জগতৰ আনন্দ উপভোগ কৰিব পাৰি। ফুল নিচিঙাকৈও ফুলৰ সৌন্দৰ্য আৰু সুগন্ধ উপভোগ কৰিব পাৰি। সোণৰ অলঙ্কাৰ নিপিন্ধাকৈও সোণৰ জ্যোতি দেখি মুগ্ধ হ’ব পাৰি ।এনেদৰে একো বস্তুৰ মালিক নোহোৱাকৈও জগতৰ সমস্ত বস্তু উপভোগ কৰিব পাৰি ।জগতত বস্তুসমুহ আছে আৰু ইয়ে আমাৰ বাবে আনন্দৰ উৎস হোৱা উচিত।উদাহৰণ স্বৰূপে আকাশত সূৰ্য প্ৰজ্বলিত হৈ থকাটো আমাৰ আনন্দৰ কাৰণ।ইয়াৰ অস্তিত্বতে আমাৰ আনন্দ । সূৰ্যৰ অস্তিত্ব আৰু কাৰ্যৰ মাজত কোনো প্ৰভেদ নাই অৰ্থাৎ আমাক আনন্দ দান কৰাৰ বাবে সূৰ্যই নিজৰ স্থানত বিৰাজমান হৈ থকাত বাহিৰে অন্য একো কাম নকৰে । গুৰুজনাই কৈছে জগতৰ বস্তুসমুহ দৰ্শন-স্পৰ্শন আদি কৰাৰ পাছত এইসমুহৰ লগত আমাৰ সংযোগ ৰাগ বা বিদ্বেষৰ পৰা মুক্ত হ’ব লাগে । তেনে অৱস্থাত বস্তুৰ অস্তিত্বই আমাৰ আনন্দৰ কাৰণ হয় ; কোনো বস্তু গ্ৰহণ কৰা বা প্ৰত্যাখ্যান কৰা ইত্যাদি কথাৰ কোনো অৰ্থ নাথাকে আৰু কোনো বস্তু বা স্ত্ৰী-পুত্ৰ আদি সাংসাৰিক সা-সম্বন্ধ আমাৰ দুঃখৰ কাৰণ হৈ উঠিব নোৱাৰে । (আগলৈ)
No comments:
Post a Comment